dziecko nadpobudliwe

Jak postępować z nadpobudliwym dzieckiem w domu?

Nadpobudliwość psychoruchowa - rzecz złożona

Wiele osób bez problemu jest w stanie rozpoznać typowo nadpobudliwego psychoruchowo malca – dziecko to bowiem mocno będzie wyróżniać się zauważalnymi trudnościami w kontrolowaniu swoich zachowań tak w sferze uwagi, jak i ruchów oraz emocji. Nie każdy jednak ma świadomość, że specyficzne funkcjonowanie takiego malca wcale nie wynika z jego złego wychowania, „rozpuszczenia”, czy złej woli, a po prostu z ciężaru dźwiganych deficytów: uwagi, impulsywności i nadmiernej ruchliwości. I choć taka triada stanowi największe wyzwanie, tak dla dotkniętego nią dziecka jak i dla jego opiekunów, to warto także pamiętać, że owe trzy kwestie generować mogą jeszcze inne podtypy nadpobudliwości, a one z kolei determinować będą różne, charakterystyczne zachowania małych „nadpobudliwców”. Możemy tu więc mówić o wspomnianej już wcześniej tzw. nadpobudliwości mieszanej – gdzie w równym stopniu nasilone są deficyty koncentracji/uwagi jak i zaburzenia związane z nadruchliwością i impulsywnością (jest to zdecydowanie najtrudniejszy typ nadpobudliwości), ale i o nadpobudliwości ruchowej, a także nadpobudliwości, w przebiegu której podstawowym problemem będą nasilone zaburzenia koncentracji.

Zachowania dziecka nadpobudliwego dyktowane deficytami w trzech wiodących obszarach funkcjonowania człowieka będą symptomatyczne.

Jak rodzice mogą ułatwić codzienne funkcjonowanie swojemu nadpobudliwemu maluchowi?

  • Izolować od wielobodźcowego środowiska – dziecko nadpobudliwe nade wszystko potrzebuje spokoju. Dobrze, gdy pokój do nauki malca jest czysty/względnie pusty i wyciszony (najmniejszy odgłos bowiem może oderwać go od pracy);
  • Starać się, by w domu panowała atmosfera spokoju, warto unikać też puszczania głośnej muzyki, funkcjonowania “przy telewizorze w tle” zapraszania często wielu gości naraz;
  • Wspólnie z dzieckiem formułować i pilnować realizacji jego celów (ważne by były one jasne, niezbyt odległe w czasie i proste do realizacji);
  • Dokonywać gradacji obowiązków dziecka tak, by miało ono jasne pojęcie co jest najważniejsze, a co może zrobić w następnej kolejności;
  • Przypominać dziecku o obowiązkach oraz stopniowo się z tego wycofywać, nauczywszy dziecko stosowania różnych metody na to, by samo o mogło już o nich pamiętać;
  • Dużo rozmawiać stwarzając możliwość odreagowania napięć dziecka, a także prezentować mu właściwe formy zachowania (na przykład przećwiczyć z nim trudne sytuacje w postaci wspólnej zabawy pacynkami, czy zabawkami tak, by dziecko wypróbowało nowe reakcje/sposoby zachowania w sprzyjających okolicznościach);
  • Wprowadzić techniki relaksacyjne i stosować je zwłaszcza przed wysiłkiem umysłowym i snem;
  • Nauczyć dziecko rozpoznawania emocji i skutków jakie niesie za sobą zachowanie podyktowane niekontrolowaniem niektórych z nich;
  • Przekazywać dziecku krótkie komunikaty. Zamiast mówić np. :„znowu wróciłeś z podwórka w tych zabłoconych butach i wchodzisz w nich na dywan”- należy powiedzieć„zdejmij buty” lub „buty” i upewnić się czy dziecko to usłyszało, ewentualnie dopytać o to dodając na koniec „proszę powtórz”;
  • Dzielić dziecku zadania na etapy;
  • Mówić do dziecka jasno i wyraźnie, starając się, by to, co mówimy było jak najbardziej konkretne (zamiast: „znów nie posprzątałeś pokoju”, powiedzieć konkretnie: „posprzątaj pokój”, a nawet podzielić daną czynność na mniejsze – wtedy dawać powinniśmy polecenia po kolei „pościel łóżko”, „zdejmij rzeczy z krzesła”, “włóż rzeczy do szafy”itd.
  • Uważać na uczucia dziecka (na przykład zamiast mówienia „ale z ciebie niezdara”, powiedzieć dziecku po prostu: „ trzymaj talerz prosto”;
  • Jeżeli dziecko trzeba skarcić, należy zrobić to od razu, pamiętając jednocześnie, że „autorytet zdobywa się spokojem, pewnością siebie i stanowczością”; pamiętaj też by nie atakować charakteru dziecka, a jedynie krytykować jego zachowanie;
  • Rozmawiać z dzieckiem tak, by przykuć jego uwagę (np często zwracać się do niego po imieniu, patrzeć mu w oczy, prosić by on też tak robił);
  • Pokazać dziecku, w jaki sposób może rozładować napięcie (np. przygotować w domu specjalny “kącik złości” i odpowiednie do tego przybory);
  • Stały rytm dnia i rytualizm – ważne by dziecko znało porę wstawania, posiłków, obowiązków i kładzenia się spać – to daje maluchowi poczucie bezpieczeństwa i stałości, a poza tym odpowiednio reguluje/wycisza jego układ nerwowy (chodzi tu nawet nie tylko o dokładne wyznaczanie i trzymanie się godzin – choć o to również – ale także o przestrzeganie porządku, czyli kolejności aktywności);
  • Opracować z dzieckiem kodeks obowiązujących reguł, jak również jasno sprecyzować konsekwencje łamania niepodważalnych praw;
  • Pomagać w porządkowaniu otoczenia (segregowanie, układanie przedmiotów itp);
  • Organizować dużo samodzielnych zajęć i zabaw klasyfikujących, porządkowych;
  • Pilnować, by dziecko kończyło jedną czynność zanim przejdzie do następnej (np. by odłożyło zabawkę zanim sięgnie po następną);
  • Organizować ukierunkowaną aktywność ruchową, sportową, która pomoże odreagować napięcia ; należy pamiętać jednak o tym, by nie doszło do nadmiernego pobudzenia i agresji! Dziecko nadpobudliwe psychoruchowo potrzebuje wyciszenia pod koniec każdej aktywności sportowej, zmniejszonej stymulacji;
  • Załatwiać wszelkie problemy dziecka w momentach jego (i własnego!) wyciszenia;
  • Przede wszystkim nagradzać i chwalić prawidłowe zachowania dziecka; ignorować żądania zgłaszane w niewłaściwy sposób;
  • Podkreślać dobre strony dziecka (starać się pochwalić je za coś choć raz dziennie);
  • Tam, gdzie jest to możliwe należy wyeliminować pośpiech.

Czego rodzice dziecka nadpobudliwego psychoruchowo bezwzględnie robić NIE powinni?

  • Bić – bicie jako środek wychowawczy absolutnie nie rozwiązuje problemów, a najczęściej jeszcze je pogłębia (zwłaszcza w przypadku dzieci nadpobudliwych, agresywnych). Stosowanie bicia może spowodować jedynie nasilenie tendencji do atakowania i agresji.
  • Stawiać niewłaściwe zakazy – nigdy nie zakazujmy tego, co jest związane z podstawowymi potrzebami dziecka nadpobudliwego np. skakanie w domu, wyjście na podwórko, generalnie – aktywność i ruch.
  • Mącić dzieciom w głowie -wprowadzać konsekwencje, które wiadomo, że z dużym prawdopodobieństwem nie zostaną wyciągnięte.
  • Dołować – konsekwencja lub nagana nie powinna dziecka osądzać (krytykować jego charakter) i obniżać poczucia własnej wartości lecz wskazać konkretny błąd, dać tym samym możliwość jego naprawy.
  • Gderać na „nie” – nie wolno upominać dziecka z powodu jego żywiołowości (przecież to nie jest zależne od niego!), należy zaniechać więc uwag typu: „nie skacz”, „nie wierć się”, a właśnie umożliwić „wyżycie się” (z wyciszeniem po aktywności).
  • Przełamywać na siłę upór – układ nerwowy dziecka nadpobudliwego ma mniejszą odporność – wszelkie drastyczne środki wychowawcze wzmagają tylko jego pobudliwość.
  • Karać dziecka na przykład dodatkową nauką – wzmacnia się w dziecku wówczas przekonanie, że uczenie się jest samo w sobie karą.

Dziecko nadpobudliwe jest wyjątkowe, a życie z nim niepowtarzalne. I choć rzeczywistość nie zawsze wydaje się być kolorowa, to stosując się do powyższych wskazówek można ją oswoić. A co najważniejsze – pomóc swojemu maluchowi.

Zachęcamy do artykułu Dziecko nadpobudliwe – jak mu pomóc?

Udostępnij:

Facebook
X
przedszkole warszawa mokotów

Social Media

Poprzednie aktualności:

Wyszukaj wpisy

na topie

przeglądaj artykuły

nauczyciel przedszkola

Współpraca nauczycieli

Czym to są spotkania kawiarniane nauczycieli? W Baby City przykładamy dużą wagę do jakości edukacji i opieki nad dziećmi.  Jednym z filarów tej jakości są regularne spotkania nauczycieli, które umożliwiają

terapia ADHD w przedszkolu

Dni w terenie

Wyjątkowe podejście do edukacji w Przedszkolu Baby City na Mokotowie Przedszkole to jedno z pierwszych miejsc, gdzie dzieci rozpoczynają swoją przygodę z nauką i eksploracją świata. Wybór odpowiedniej placówki jest

ADHD

ADHD w przedszkolu: Zrozumienie, Wsparcie i Edukacja ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, jest tematem, który budzi wiele emocji i kontrowersji, zwłaszcza w kontekście edukacji przedszkolnej. Dzieci z

Summer show

Jest taki dzień… Czemu występy dzieci są dla nas ważne?  Przedstawienia i występy to nie tylko forma zabawy, ale również ważne narzędzie rozwoju dzieci. Angażowanie się w teatr i występy